Marriage Story (2019) - Câu chuyện hôn nhân

Marriage Story là câu chuyện hôn nhân đã đi đến hồi kết của hai người chẳng còn sự đồng điệu như họ đã từng. Bộ phim chiếm trọn cảm tình của người xem khi khắc họa chân thực cuộc hôn nhân rạn nứt, bế tắc, bất đồng mà rất nhiều con người ngoài kia đã hoặc đang trải qua hoặc từng được chứng kiến, để lại người ta day dứt với hàng loạt câu hỏi tại sao.

Bộ phim bắt đầu bằng khung cảnh gia đình hạnh phúc của hai vợ chồng Nicole (Scarlett Johansson) và Charlie (Adam Driver). Họ đang liệt kê ra một danh sách những điểm tốt của đối phương. Đối với Charlie, Nicole là người thực sự biết lắng nghe. Cô ấy là “một công dân tốt”, một người vợ, người mẹ đảm đang, thấu hiểu chồng con, có thể giải quyết mọi rắc rối trong gia đình, bên cạnh đó cô ấy cũng là một diễn viên tuyệt vời. Còn đối với Nicole, Charlie là người không dễ bị khuất phục, đầy tính cạnh tranh. Trong công việc anh không để ai lại phía sau, anh coi trọng ý kiến của tất cả mọi người, tất cả mọi người đều quan trọng, kể cả thực tập sinh. Đặc biệt, anh ấy có cái chất New York hơn bất kỳ người New York nào. Thế nhưng tất cả những dòng này đều ở trong một bức thư viết về cảm nghĩ của họ dành cho đối phương, một phần trong quá trình hòa giải trước khi họ ly hôn.

Phim lấy bối cảnh ở hai thành phố New York và Los Angeles. New York nổi tiếng với những sân khấu Broadway, là nơi Charlie có thể thỏa niềm đam mê, phô diễn và khẳng định tài năng của anh còn Los Angeles lại là nơi Hollywood hào nhoáng tọa lạc, nơi Nicole sinh ra, lớn lên và phát triển sự nghiệp diễn xuất. Hai người không thể thống nhất xem sẽ tiếp tục cuộc sống ở thành phố nào. Trong khi sự nghiệp của Charlie ngày càng lên như diều gặp gió thì Nicole lại đang cảm thấy bản thân mình chỉ như một cái bóng của Charlie. Cô không còn là chính cô, New York không phải là nơi để tài năng của cô tỏa sáng. Họ quyết định ly hôn và muốn giải quyết mọi thứ trong êm đẹp để không làm ảnh hưởng đến cậu con trai nhỏ Henry. Nhưng ai sẽ có quyền nuôi con không phải là điều dễ phân định và có thể giải quyết êm đẹp.

Đây là lúc cần đến sự trợ giúp của luật sư. Cả hai bên đều thuê được hai luật sư “không phải dạng vừa”, đầy mánh khóe và hiếu thắng. Họ đã luôn dành sự trân trọng cho nhau ngay cả khi phải quyết định ly hôn nhưng giờ đây kể cả những điều nhỏ nhặt nhất của đối phương cũng là thứ để họ đem ra bóc mẽ nhau trước tòa. Luật sư của Charlie đã nói rằng luật sư hình sự tìm ra những điểm tốt nhất ở một người còn luật sư giải quyết những vụ ly dị tìm ra những điểm xấu xa nhất ở một người.

Phần nào đó, phim nghiêng về phía phụ nữ, bảo vệ họ trước những phán xét bất công, vô hình gắn cho phụ nữ suốt bao lâu nay. "Người ta sẽ không bao giờ chấp nhận một người mẹ uống nhiều rượu vang và hét vào mặt con mình là "đồ khốn" mặc dù đôi khi bố mẹ nào cũng thế. Người ta có thể chấp nhận một người cha không hoàn hảo. Hãy đối diện với việc đó, ý tưởng về một người cha tốt mới chỉ được sáng tạo ra cách đây 30 năm. Trước đó, người cha được kỳ vọng là yên lặng, vắng mặt, không đáng tin cậy và ích kỷ. Ta có thể nói ta muốn họ khác đi nhưng về cơ bản, chúng ta chấp nhận họ như thế. Người ta có thể yêu đàn ông vì những sai lầm của họ nhưng họ không chấp nhận những sai lầm như thế ở những người mẹ như chúng ta" - luật sư Nora, nhân vật đại diện cho tiếng nói của phụ nữ đã nói như vậy. Những mâu thuẫn ngầm giữa Nicole và Charlie có thể bắt đầu từ cả hai phía, do mục tiêu cuộc sống của họ xa rời nhau nhưng người phạm lỗi trước là Charlie. Anh ngủ với cô đồng nghiệp (dù anh ta cố giải thích là chỉ có một lần duy nhất) khi vợ mình đã 1 năm không quan hệ với mình. Trong cuộc cãi vã, anh không giấu những lời cay nghiệt với Nicole. Anh cảm thấy "ghê tởm" khi chạm vào cô. Anh luôn tỏ ra yêu quý mẹ Nicole nhưng đến khi cãi nhau anh lại cho rằng Nicole là tổng hợp những gì xấu xí nhất của bố mẹ cô ấy. Anh cho rằng anh đã mất nhiều cơ hội với những cô gái khác khi lấy Nicole lúc còn quá trẻ, mọi thứ diễn ra quá nhanh và mỗi ngày thức dậy anh đều mong Nicole chết đi. Trong khi đó Nicole mới là người phải bỏ dở sự nghiệp đang lên để đi theo anh. Khi mọi người nói Charlie không thể trở thành nghệ sĩ lớn bởi vì anh ta quá ích kỷ, cô đã bảo vệ anh. Trong mắt Nicole, Charlie là người độc lập, có thể tự làm mọi việc từ vá chiếc tất đến nấu bữa tối nhưng đôi khi Charlie không hoàn hảo đến vậy, anh tỏ ra lóng ngóng, vụng về khi phải một mình làm tất cả công việc chăm sóc Henry.

Bộ phim được lấy cảm hứng từ chính câu chuyện ly hôn của đạo diễn kiêm biên kịch Noah Baumbach đồng thời từ trải nghiệm của những người xung quanh anh. Ngay cả nữ chính Scarlett Johansson cũng là người đã từng trải qua hai cuộc hôn nhân đổ vỡ. Có lẽ vì vậy mà mình thấy bộ phim này rất “đời”, rất thật, rất gần gũi, ta có thể dễ dàng gặp những câu chuyện hôn nhân như thế này hay những bất đồng, cãi vã, căng thẳng như thế ở bất kỳ cặp vợ chồng nào. 

Đối với mình, đây là một bộ phim không có nhân vật phản diện, không có ai đúng, ai sai trong toàn bộ câu chuyện này, mỗi người chỉ làm đúng vai trò của họ. Nicole và Charlie chiến đấu với nhau trước tòa chỉ để giành quyền nuôi con. Hai luật sư đầy mánh khóe, chiêu trò cũng chỉ để giành phần thắng cho thân chủ mình. Sau cùng thì cuộc ly hôn cũng đem lại bài học gì đó cho cả hai, một người đầy tính cạnh tranh như Charlie cũng phải chịu thua cuộc, một người vốn dễ nản lòng như Nicole cũng phải kiên quyết đấu tranh để có được quyền nuôi con. Trong phim có nhiều đoạn hai nhân vật chính độc thoại hay mỗi một người phải chật vật với cuộc sống và chăm sóc con ra sao khi chỉ có một mình vì vậy có thể thấy, đây không phải là một bộ phim đơn thuần về một cuộc hôn nhân mà trong đó còn là cả hành trình thay đổi bản thân của hai con người, gặp sóng gió, vấp ngã để trưởng thành hơn.

Nói về dàn cảnh, phim gây ấn tượng bởi sự tối giản. Ta có thể thấy sự tối giản đó xuất hiện ở căn nhà mới mà Charlie mua ở New York. Đặc biệt phòng khách của căn nhà đó có rất ít nội thất, trên tường hầu như không có bức tranh nào ấn tượng. Không gian tối giản này khiến người xem có thể tập trung vào lời thoại, diễn xuất của diễn viên trong phân đoạn Nicole và Charlie cãi vã – chiếm đến 11 trang kịch bản. Ở đoạn đầu phim, khi hai vợ chồng làm việc với nhà tham vấn, họ được đặt vào một không gian văn phòng tương đối chật chội, ánh sáng lạnh lẽo, thể hiện bầu không khí ngột ngạt, căng thẳng. Họ ngồi trên hai chiếc ghế cách nhau một khoảng khá rộng, càng chứng tỏ vết rạn nứt trong mối quan hệ này khó có thể lành lại. Bên cạnh đó, phim cũng có những cảnh đầy tính ẩn dụ như cảnh cả hai cùng đóng lại cánh cổng nhà Nicole nhưng mỗi người đứng một phía, nó cũng giống như cách mà cả hai cùng đóng lại cuộc hôn nhân của mình và cho nhau lối đi riêng. Ánh mắt họ nhìn nhau khi đó còn có một chút gì tiếc nuối nhưng họ vẫn dứt khoát đóng cảnh cổng đó lại, không quá chần chừ, nặng nhọc, khép lại cuộc hôn nhân này để mỗi người có thể tự do trong vùng trời của mình.

Trong một cuộc phỏng vấn, các thành viên trong đoàn làm phim đã kể về việc đạo diễn Noah Baumbach kỹ tính và đòi hỏi cao như thế nào, riêng việc lựa chọn bối cảnh, họ đã phải khảo sát kỹ lưỡng các địa điểm ở Los Angeles và New York trong nhiều tháng để chọn được những ngôi nhà ưng ý. Đạo diễn cũng chính là biên kịch nên mọi thứ trong phim đều được thể hiện đúng ý đồ, chẳng có thể tìm ra một chi tiết thừa nào.

Còn nói về diễn xuất, Scarlett Johansson và Adam Driver đã thể hiện xuất sắc chiều sâu của hai nhân vật chính, chân thực và sống động. Rũ bỏ lớp trang điểm cầu kỳ, Scarlett Johansson xuất hiện với vẻ ngoài mộc mạc, tập trung thể hiện những biểu cảm trên gương mặt đầy cảm xúc. Những cảnh quay cận mặt hai diễn viên chính xuất hiện với tần suất dày đặc đồng thời lột tả hết cảm xúc của nhân vật và tài năng của diễn viên.

Nhận được nhiều đề cử ở nhiều hạng mục, các giải thưởng danh giá và sự yêu mến của giới phê bình cũng như khán giả là minh chứng cho sự thành công của bộ phim. Tuy nhiên, đây chưa chắc là một bộ phim dễ cảm với nhiều người bởi không có nhiều cao trào hay gay cấn, mà đi sâu vào nội tâm giằng xé của mỗi nhân vật.

Đỗ Hồng Hoa.